لوله

7 سؤال اساسی در هنگام انتخاب ابزار نجومی

منجمان آماتوری که می‌خواهند تصاویر بسیار بسیار واضح و شفاف و با میدان دید باز از آسمان تهیه کنند، تسلکوپ شکستی، و آنهایی که می‌خواهند به اجرام کم‌نور مثل سحابی‌ها و کهکشان‌ها نگاه کنند و زیبایی‌های اجرام اعماق آسمان را در کنار اجرام منظومه شمسی رصد کنند، از تلسکوپ بازتابی استفاده کنند. به طور نظری، تلسکوپ‌ها را میتوان طوری ساخت که بزرگنمایی بسیار زیادی داشته باشند اما برای رسیدن به بیشترین بزرگنمایی تلسکوپ باید این نکته را در نظر داشت که تصویر بدست آمده باید واضح و از کیفیتی قابل قبول برخوردار باشد. داشتن موتور ردیاب، کمک بسیار بزرگی است، چون مثلاً هنگام استفاده از بزرگنمایی 100 یا بیشتر، میدان دید تلسکوپ بسیار کوچک می‌شود و در کمتر از 5 الی 10 ثانیه جرم مورد نظر از میدان دید تلسکوپ خارج می‌شود.

نوع سومی هم از تلسکوپ‌ها به بازار آمده است که تقریباً ترکیبی از این دو نوع و به نام کاتادیوپتریک است که در آنها از آینه مقعر به عنوان شیئی و از یک عدسی تصحیح‌کننده در جلوی لوله تلسکوپ استفاده می‌شود. اما همانند تمامی مشتریان ما در فروشگاه علم بازار، در هنگام خرید تلسکوپ، دوربین دو چشمی یا هر وسیله بزرگنمایی دیگر، تردیدها و دودلی‌هایی در کار خرید به وجود می‌آید و آنوقت فرد از خود خواهد پرسید:. دوربین‌های تک یا دوچشمی که اغلب مورد استفاده شکارچیان است یکی از راحت‌ترین، با صرفه‌ترین و شاید واجب‌ترین وسیله‌هایی هستند که حداقل برای شروع یادگیری منظره آسمان و صور فلکی به کار می‌آید.

ما شرایط و موقعیت های متفاوتی که در مورد هر سوال با آنها روبرو خواهید بود را برای شما شرح دادیم و در انتها تصمیم را به خود شما واگذار کردیم تا با توجه به شرایط خودتان، گزینه مناسب را برگزینید. به همین دلیل، تلسکوپ‌های با بزرگنمایی کم را برای مشاهده اجرام کم نور یعنی اجرام اعماق آسمان و تلسکوپ‌های با بزرگنمایی زیاد را بیشتر برای مشاهده سیارات و اجرام منظومه شمسی انتخاب می‌کنند. در بعضی از این تبلیغات می‌نویسند “با بزرگنمایی بیش از 500 برابر” و بدین ترتیب می‌خواهند وانمود کنند که هر چه قدرت بزرگنمایی تلسکوپ بیشتر باشد، آن تلسکوپ بهتر است. چنانچه پس از خواندن این مطلب هنوز هم سوالاتی در این مورد ذهن شما را به خود مشغول کرده است، دعوت می کنیم آنها را با ما در تالار نجوم بخش مشاوره علم بازار درمیان بگذارید.

 

از رصد سحابی‌ها و کهکشان‌ها تا جستجوی دنباله‌دارهای جدید و ناشناخته، کشف ابرنواخترها و عکسبرداری از اعماق آسمان با این ابزارها انجام می‌شود و کماکان برای رصد سیارات و ماه نیز تا زمانی که هم‌خط باشند، مطلوبند؛ یعنی آنها ابزارهایی همه کاره‌ برای بودجه‌های محدود است که انتخاب بهتری را نمی‌توان برای رصدگرانی یافت که تلسکوپی با دهانه متوسط یا بزرگ را جستجو می‌کنند. در بازتابی های نیوتنی، هم وارونه و هم برگردان جانبی است و در کاسگرین ها (نوع ترکیبی) نیز از چپقی استفاده می شود فقط برگردان جانبی است (البته برای رفع این موضوع عدسی مستقیم کننده وجود دارد تا در نیوتنی ها نیز بتوان تصویر مستقیم را برای مشاهده مناظر زمینی دید اما در رصدهای نجومی کاربرد چندانی ندارد).

قرارگیری کانون آینه در سر لوله تلسکوپ مزیت دیگری است که نیاز به چپقی یا خم شدن در زیر تلسکوپ را بر طرف می‌کند و همین موضوع امکان قرارگیری لوله تلسکوپ بر پایه‌های ساده، سبک و کم‌هزینه‌ای مانند پایه دابسونی را میسر می‌کند تا امکان تهیه تلسکوپ‌های بزرگ برای علاقه‌مندانی با بودجه کم میسر شود. مزیت این تلسکوپ‌ها ارائه f بالا با لوله‌ای کوتاه، دقت و امکان حمل و نقل آسان است اما نورانیت تصویر اغلب از اپتیک بازتابی‌ای به همان اندازه کمتر است و از سوی دیگر بهای زیاد تلسکوپ‌های کاسگرین بزرگ به نسبت نیوتنی‌های بزرگ، منجمان آماتور با بودجه محدود را از خرید آنها منصرف می‌کند.

سپس در سر لوله به آینه ثانویه محدب می‌رسد و به سوی آینه اصلی باز می‌گردد تا از سوراخی در مرکز آن به محل کانون و قرارگیری چشم در انتهای لوله تلسکوپ در پشت آینه اولیه برسد؛ یعنی محل قرارگیری چشم مانند تلسکوپ‌های شکستی است و در نتیجه برای رصد بالای سر به چپقی نیاز است. گرچه عدسیها واصول کار آنها در اواخر قرن سیزدهم مورد تحقیق قرار گرفته بودند در سال 1608 بود که او یک روز بطور اتفاقی متوجه شد که اگر یک عدسی را درفاصله ای دور از چشم وعدسی دیگر را در فاصله نزدیک چشم قرار دهد واز میان آندو به جسمی دور نگاه کند آن جسم بزرگتر دیده خواهد شد. وقتی با دوربین دوچشمی به آسمان یا مناظر زمینی نگاه می‌کنید تصاویر وارونه یا برگردان نیستند، همان طور که با چشم می‌بینید دیده می‌شوند اما در تلسکوپ این طور نیست و هم وارونگی و هم برگردان بودن تصویر اتفاق می افتد.

 

20 مدل از بهترین تلسکوپ های بازار ایران همراه یا قیمت روز

مشخصات اپتیک نوع اپتیک شکستی آکروماتیک ابعاد کارتن 23×25×73 وزن کلی تلسکوپ 4 کیلوگرم محدوده قطر دهانه تا 80 میلی متر قطر دهانه 60 میلیمتر محدوده فاصله کانونی بین 600 تا 1200 میلی متر فاصله کانونی 700 میلی متر بیشترین بزرگنمایی کاربردی 525 برابر بیشترین قدر قابل مشاهده 525 توان گردآوری نور 73X جوینده بله توضیحات جوینده 24×5 چپقی خیر چشمی 4×12×20. مشخصات اپتیک نوع اپتیک شکستی آکروماتیک محدوده قطر دهانه تا 80 میلی متر قطر دهانه 50 محدوده فاصله کانونی بین 600 تا 1200 میلی متر فاصله کانونی 600 میلی متر نسبت کانونی f/12 بیشترین بزرگنمایی کاربردی 118 برابر بیشترین قدر قابل مشاهده 11 توان گردآوری نور 118 برابر چشم انسان جوینده بله توضیحات جوینده 5X24 چشمی 4، 12.

مشخصات اپتیک نوع اپتیک شکستی آپوکروماتیک محدوده قطر دهانه تا 80 میلی متر قطر دهانه 60 میلی متر محدوده فاصله کانونی تا 600 میلی متر فاصله کانونی 60 میلی متر میلی متر بیشترین بزرگنمایی کاربردی 60 برابر برابر بیشترین قدر قابل مشاهده 60 توان گردآوری نور 5 جوینده خیر چشمی 5. 2 محدوده قطر دهانه بین 80 تا 115 میلی متر قطر دهانه 76 محدوده فاصله کانونی بین 600 تا 1200 میلی متر فاصله کانونی 700 میلی متر بیشترین بزرگنمایی کاربردی 525 برابر بیشترین قدر قابل مشاهده 525 توان گردآوری نور 118X جوینده بله توضیحات جوینده 24×5 چشمی 4×12×20.

مشخصات اپتیک نوع اپتیک شکستی آکروماتیک محدوده قطر دهانه تا 80 میلی متر قطر دهانه 60 محدوده فاصله کانونی تا 600 میلی متر فاصله کانونی 60 میلی متر بیشترین قدر قابل مشاهده 90 توان گردآوری نور 90 چپقی بله توضیحات چپقی دارای چپقی سرخود چشمی 1. مشخصات اپتیک نوع اپتیک شکستی آکروماتیک محدوده قطر دهانه بین 80 تا 115 میلی متر قطر دهانه 90 محدوده فاصله کانونی بین 600 تا 1200 میلی متر فاصله کانونی 900 میلی متر بیشترین قدر قابل مشاهده 400 توان گردآوری نور – چشمی 3. مشخصات اپتیک نوع اپتیک شکستی آکروماتیک محدوده قطر دهانه تا 80 میلی متر قطر دهانه 60 محدوده فاصله کانونی تا 600 میلی متر فاصله کانونی 60 میلی متر بیشترین قدر قابل مشاهده 120 توان گردآوری نور 120 چپقی خیر چشمی 1.

 

آشنایی با تلسکوپ و انواع آن

ولی در هنگام خرید تلسکوپ، دوربین دوچشمی و یا هر وسیله درشتنما، تردیدها و دودلی ها کار خرید را دشوار می کند، کدام تلسکوپ را بخرم؟ برای خرید تلسکوپ نباید عجله کرد و نجوم را حتماً نباید با تلسکوپ شروع کرد ولی شما که مطالعه کافی کرده اید و حالا نیاز داشتن تلسکوپ را حس می کنید حتماً این مقاله را با دقت بخوانید. این مسئله شاید برای تلسکوپهای کوچک و متوسط قابل حل باشد ولی فکر کنید اگر برای تعقیب یک جسم مجبور باشید از یک نردبان استفاده کنید آنوقت چقدر رصد کردن مشکل می شود! به خصوص اگر بخواهید تجهیزاتی سنگین و بزرگ (مثلاً یک طیف نگار) هم به تلسکوپ وصل کنید. به طور نظری، تلسکوپ ها را می توان طوری ساخت که بزرگنمایی بسیار زیادی داشته باشند! اما برای بدست آوردن بیشترین بزرگنمایی تلسکوپ باید این نکته را در نظر داشت که تصویر بدست آمده باید واضح و از کیفیتی قابل قبول برخوردار باشد.

ولی به صورت خلاصه (و البته غیر دقیق) می توان به این صورت عمل کرد که اول پیچ تنظیم عرض جغرافیایی را شل کنید و محور اصلی استقرار را روی عرض جغرافیایی محل رصد تنظیم کنید (یک شاخص مدرج روی استقرار به همین منظور ساخته شده است). پایه ممکن است از جنس فلز یا چوب باشد و قابلیت تحرک هم داشته باشد که به این پایه ها، پایه های متحرک میگویند و یا میتواند از جنس فلز یا بتون باشد که بطور ثابت بر روی زمین نصب میشود که به این مدلها، پایه های ثابت گفته میشود. اگر یکی از محورهای استقرار تلسکوپ (محور بعد) را به گونه ای تنظیم کنیم که در امتداد محور زمین قرار گیرد به صورتی که تلسکوپ بتواند به آسانی حول این محور بچرخد، می توان چرخش زمین به دور خود را فقط با چرخش یک محور خنثی کرد.

پایه سوار تلسکوپ ( Piggy Back ) : این وسیله کارش اتصال بدنه دوربین به بدنه اصلی تلسکوپ است تا به کمک استقرار تلسکوپ و در صورت امکان با موتور ردیاب تلسکوپ، دوربین برای مدت زیادی (زمان نوردهی) بتواند هدف خود را دنبال کند. می دانیم که اولین تجربه، شما را شگفت زده می کند ولی این نکته را بخاطر بسپارید که ستاره ها حتی با بزرگترین تلسکوپهای جهان هم به صورت یک نقطه روشن دیده می شوند و سحابی ها و کهکشانها هم به صورت توده ای ابر مانند. در تلسکوپهایی که ازعدسی آپوکروماتیک استفاده می کنند عیبهای معمول عدسیها به نحو چشمگیری کاهش پیدا کرده اند و این کم شدن عیب ها به معنای کار بسیار زیاد روی عدسیها هنگام طراحی، تراش و پوشش دادن است.

 

منبع